ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MEQUR (3) Mbaje mend diturinė qė e thonė njerėzit e Ditur, sepse ata e shėnojnė atė mė tė menēurėn qė diejn, ata mbajnė mend mė tė mirėn prej tė shėunarave, e thonė mė tė mirėn prej tė mbajturave mend. ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MEQUR (3) Mbaje mend diturinė qė e thonė njerėzit e ditur, sepse ata e shėnojnė atė mė tė me ēurėn qė diejn, ata mbajnė mend mė tė mirėn prej tė shėunarave, e thonė mė tė mirėn prej tė mbajturave mend. 1. Askush uk mud t ė dij ė gjith ēka, por ėsht ė turp edhe e d ėueshme ta heq ėsh vehte sikur di, at ė q ė uk di. (L. Tolstoi) 2. Asj ė jeri uk mud t ė b ėj ė m ė shum ė se sa di. Asj ė jeri uk di m ė shum ė se sa mud t ė b ėj ė. (R. Shuma) 3. Thuhet se Ibi Sia i ka th ė ė j ė jeriu: " Ēka do t ė mud t ė jet ė e dukur, kur askush uk do t ė jet ė p ėr t ė par ė?" Dijetari ė k ėt ė i ėsht ė p ėrgjegj ė: " Ēka uk mud t ė shihet, kur ekzisto dikush q ė e sheh. 4. Kurr nuk kam dėshirė tė flas me jeriu qė ka shkruar shumė, por me ate q ė ka lexuar shum ė. (Dr. Johson) 5. ėse e uk kemi j ė talet atyror ė p ėr t ė joft ė vlere morale t ė j ė vepre, at ėher ė uk do t ė kishte vleft ė ė e as etika. (Aleks Bertrai) 6. jeriu ėsht ė i lir ė ė ate q ė ka dituri, dhe uk ėsht ė i lir ė ė ate q ė uk ka dituri. (Gazali) 7. Dija ėsht ė mjet dhe jo q ėllim. Mud t ė dish shum dhe t ė mos dish at ė q ė duhet ditur. (Tolstoi) 8. Shkeca uk e ka kuptuar esec ė e asj ė sedi ė t ėr ėsi. Vet ėm i dijm ė emrat e k ėtyre sedeve, por jo edhe esecialiteti e tyre. e ėmes vedi sh ėrbehemi me terma, d ėrsa esec ė e tyre uk e johim. (M.Mahmud) 9. Duhet t ė m ėsosh shum, q ė t ė kuptosh se di pak. (Motej) 10. I padituri habitet q ė sedet ja ė ashtu si ē ja ė dhe kjo habi ėsht ė fillimi i dituris ė. I urti, p ėrkurazi, do t ė habitej ė rast se sedet do t ė ishi dryshe dhe jo si ē i jeh ai. (Aristoteli) 11. Kurdoher ė q ė di ēka s'kemi mudur t ė kuptojm ė kemi th ė ė se kjo rast ėsisht ka dodhur, por a ėsht ė kjo e arsyeshme. (M. Mahmud) 12. Puo sipas asaj q ė di, e do ta m ėsosh edhe ate q ė uk e di. (Gazali) 13. Kam mudur ti gjalli t ė vdekurit, por ka qenė e pa mudur ta shėroj njeriun budalla. (Isa a.s) 14. M ė i marr ė ė k ėt ė bot ė, ėsht ė ai q ė e l ė dituri dhe jer ėzit e ditur, dhe shoq ėrohet me t ė paditurit dhe me ata q ė e kaloj ė koh ė kot. (Proverb turk) 15. M ė mir ė ėsht ė di ēka t ė dijsh, se shum ė t ė puosh. Sa m ė pak q ė t ė dij ė jeriu, aq m ė i pa vler ė ėsht ė. (H. Ali r.a) 16. Dietari dhe jodietari dalloj ė si i gjalli me t ė vdekuri. (Aristoteli) 17. Ruaju dituris ė s ė rrejshme, se ajo asht ma e keqe se mosdija. (B. Shou) 18. Jepi p ėrpar ėsi shoq ėris ė m ė shum ė se vet ėvehtes. Dhe ėse sheh jer ėz q ė p ėrmedi di ēka t ė vlefshme (Allahu xh,sh) shoqroju atyre, sepse ė qofsh i ditur, ata do t ė ke ė dobi prej dituris ė sate, e ėse je i padish ėm, do t ė m ėsosh di ēka prej dituris ė s ė tyre. (Ll. Hekim) 19. Kushdo q ė studjo histori ė e fatkeq ėsive t ė popujve, bidet se pjesa m ė e madhe e tyre ka ardhur ga padituria. (K. Helve ēi) 20. ėse medo se me mjek ėrr je i ditur ė jet ė, at ėher ė cjapi mjekrrosh ėsht ė dietar i v ėrtet ė. (Lukiai) 21. j ėri ga fatkeq ėsit ė m ė t ė m ėdha t ė qytetrimit, ėsht ė budallai i ditur. (K. Capek) 22. Rri me dijetar ė dhe me jer ėz t ė me ēur aq af ėr sa t ė p ėrpiqe gjujt me t ė tyre, kurse me ta mos u grid se t ė p ėrjashtoj ė ga mesi i tyre. Shfryt ėzoje ēdo rast p ėr t ė m ėsuar di ēka prej tyre. Kur ti pyes ėsh, pyeti sjedhsh ėm e jo ashp ėr e paedukuesh ėm, sepse t ė p ėrjashtoj ė ga mesi i tyre e mud t ė urrej ė. (Ll. Hekim) 23. Pa v ėsht ėrsi uk ka dituri. jerzit dijetar ė ja ė t ė johur ė tok ė, ashtu sikurse yjet ė qiell. (Proverb ėr turk) 24. Padituria ėshtė nata e medjes, njė natė pa hėnė e pa yje. (Cicero) 25. Padituria ėsht ė shkretira e kok ės s ė jeriut. (aoime) 26. Kush mbart ė m ė shum ė se ė t ė v ėrtet ė mud t ė mbart ė, do t ė dob ėsohet. Kush kreohet me vet ėvehte, do t ė mposhtet. Kush e mba vehte t ė gritur ga jerzit tjer ė, do t ė jet ė i mposhtur. Kush uk k ėshillo, do t ė pedohet. Kush shoq ėrohet me jerz t ė ditur, do t ė m ėsoj ė. Kush flet pak, uk do t ė pedohet. (Ll. Hekim) 27. Po t ė kishte dashur ēdo jeri t ė ishte i ditur aq sa dote t ė ishte i bukur, uk do t ė kishte padituri ė bot ė. (Th ėije orjetale) 28. Sa m ė shum ė lexoi pa u meduar, aq m ė tep ėr bidei se dii shum. Kurse sa m ė shum medoi duke lexuar, aq m ė qart ė e shihi se ede dii shum pak. (Volter) 29. Arsimi ėsht ė f ėtyra e medjes. (Th ėije persiae) 30. Ata ga t ė cil ėt e m ėsojm ė, me t ė drejt ė quhe m ėsuesit ta ė, por jo kushdo q ė a m ėso e merito k ėt em ėr. (G ėte) 31. Edukata ėsht ė buka e shpirtit. (E.de Ami ēis) 32. Ai q ė uk ėsht ė i bukur ė j ėzet vitet e jetės, Ai q ė uk ėsht ė i fort ė ė tridhjet vitet e jetės, Ai q ė uk ėsht ė i pasur ė kat ėrdhjet vitet e jet ės, Aj q ė uk ėsht ė i dijsh ėm ė pesdhjet vitet e jet ės; Aj kurr ė uk do t ė jet ė as i bukur, as i fort ė, as i pasur as i ditur. (Herbert) 33. Nxėnėsi i pa vemedshėm ėsht ė sikurse i dashuruari qė nuk ka para. Udhėtari i paditur, ėsht ė sikurse shpedi pa krah ė. Dietari q ė uk e zbato dituri ė e tij, ėsht ė sikurse druri pa fryt. Besimtari i paditur ėsht ė sikurse sht ėpija pa dyer. (S. Gjulistai) 34. ėqoft ė se duam t ė qytetrojm ė j ė jeri, m ė par ė duhet filluar ga gjyshja e tij. (V. Hygo) 35. Librat ja ė testameti i j ė brezi p ėr brezi tjet ėr, k ėshilla e plakut q ė po vdes p ė t ė riu q ė po is t ė jetoj ė, urdh ėri q ė jep roja i cili e l ė detyr ė p ėr roje q ė i z ė vedi. (A. Herce) 36. uk mjafto gjysma e jet ės p ėr t ė shkruar j ė lib ėr t ė mir ė, dhe gjysma tjet ėr p ėr ta drequr. (Zh. Zh. Ruso) 37. T ė jesh ė mes librave ėsht ė j ėsoj si t ė jesh ė ė mes jerzish, mud t ė biesh ė shoqri t ė mir ė ose t ė keqe. (Helvecius) 38. Ligji i par ė i artit ėsht ė: ė qoft ė se uk ke ē't ė shkruash, hesht. ė qoft ė se ke ē't ė thuash, thuaje dhe mos g ėje. (R. Rola) 39. T ė jesh shkrimtar, do t ė thot ė t ė kuptosh se uk di asgj ė, po syo t ė dijsh gjith ēka. (M. ekse) 40. E ka pyetur j ė jeri: " ė ēka p ėrgjet dijetari icili uk vepro ė baz ė t ė dituris ė s ė tij?" E ai i ėsht ė p ėrgjigjur: " ė blet ė q ė uk ka mjalt ė. 41. Dy jer ėz do t ė vdesi dhe do ta marri me vehte pik ėllimi: 42. Nj ėri ėshtė ai qė ka patur e nuk i ka shpezuar, Tjetri ėsht ė ai q ė ka pas ė dituri, por uk ka vepruar ė baz ė t ė dituris ė s ė tij. (S. Gjulistai) 43. Tė shkruash nuk ėshtė kurrė voNė. Dyzetvjetori ėsht ė mosha e vjet ėr e riis ė, d ėrsa pes ėdhjet vjetori ėsht ė riia e mosh ės s ė vjet ėr. (Servates) 44. T ė gjith i japi k ėshillat falas, sepse askush uk i ble. (Zha Peti Sa) 45. Budallai gjithj ė gje ė j ė budalla m ė t ė madh se vehte q ė habitet me t ė. (. Bualo) 46. I me ēuri uk i thot ė t ė birit mos gabo, por gabo sa m ė pak. (S. Frash ėri) 47. Te i padituri, uk ka asgj ė m ė t ė mir ė se heshtja, por sikur ai ta dite k ėt ė, uk do t ė ishte i paditur. (Gjulistai) 48. I me ēuri m ėso prej p ėsimeve t ė tjer ėve, kuse budalla prej gabimeve t ė veta. 49. Kur d ėshiro t ė k ėshillohesh me dik ė p ėr j ė pu ė t ėde vetjake, at ėher ė m ė par ė shih me vemedje se si i ka rregulluar ai pu ėt vetjake. (Isokrati) 50. Kur e gjith bota e ka gabim, gjith bota ka t ė drejt ė. (R. Kiplig) 51. Kur uk kei argumete t ė sh ėdosha p ėr t ė kud ėrshtuar, m ė mir ė mos thoi asgj ė. j ė mbrojtje e dob ėt vet ėm ja shto forcat armikut, kurse heshtja d ėmto m ė pak se j ė p ėrgjegje e gath ėt. (K. Kalto) 52. Urt ėsia e jeriut kosisto ė johje e s ė v ėrtet ės. (Gėte) 53. Esht ė padituri q ė jeriu uk e di vehte t ė paditur. Kjo ėsht ė m ė e keqe d ėr t ė paditur, ėsht ė l ėgat ė kroike q ė rrall ė prao sh ėrim, p ėr arsye se jeriu asht i bidur se ajo asht dituri e plot ėsim e jo padituri e l ėgat ė, pradaj uk i shtrohet sh ėrimit e me gjet ė ilaēi. 54. Cdo fjal ė q ė s'del prej maksimes ėsht ė vet ėm d ėm, e ēdo heshtje ecila uk ėsht ė e bazuar ė t ė meduar, ėsht ė vet ėm pakujdesje. (H. Basri) 55. Nuk ėshtė dijetar ai njeri qė e sheh vehte t ė gritur, kurse tjetri e mposht ė... Vlera reale e jeriut bazohet ė d ėrgjegje e plot ė e jo ė pasuri ė e tij... M ė s ė miri ėsht ė p ėr t ė d ėgjuar jeriu i cili ėmb ėl sudo edhe ėsht ė i sjedhsh ėm... Dikur kemi pasur pak libra e shum ė lexues, tai kemi shum ė libra e pak lexues. 56. Mos lexoi tepėr, sepse do ta urreni vet ėvehte. (popullore) 57. Mos i p ėrdori fjal ėt q ė uk i p ėrdori duke meduar. (P. Valeri) 58. M ėsuesi q ė edet ė hije e tempullit, mes x ė ėsve t ė vet, uk shprehet ga medja, por ga besimi e dashuria, po q ėlloj t ė jet ė i urt ė, ai uk k ėrko prej teje t ė hyjsh ė sht ėpi ė e dituris ė s ė tij, por t ė drejto kah pragu i medjes sate. (Gibra) 59. Gjithkujt i bie ė med, medime t ė marra, por i me ēuri uk i thot ė. (Bah) 60. S ė pari thuaji vehtes, e ėse vet ė arri ė t'a marr ėsh k ėshill ė, mud t'u flasish edhe t ė tjer ėve, p ėr dryshe turp ėrohu para Krijuesit t ėd. (Isa as) 61. Ai q ė e di p ėrmed ėsh doktri ė edhe uk e p ėrmirso ate, gjegjsisht uk e drro ate, p ėrgjet ė jeriu i cili e dez ė llampe e i mbyll ė syt ė. (Vivekaada) 62. E ka pyetur Muhammed El - Gazaliu, si e arrijte k ėt ė dituri? 63. ashtuq ė uk kam gurruar kurr t ė pyes p ėr di ēka q ė uk kam dijt - ėsht ė p ėrgjigjur. (Gjulistai) 64. Kur j ė budalla a thot ė j ė l ėvdat ė, uk a duket m ė aq i trash ė. (F.la Rofushko) 65. Medimet, ashtu si edhe jer ėzit, ka rii e tyre. (F.Beko) 66. Kush do t ė shpite ė gjygj ėse gris ė petkat q ė s'i z ė ė udh ė askujt. Astroomi mud t ė ligj ėroj ė mbi t ė kuptuarit e vet t ė gjith ėsis ė, por uk mud t ė dhuroj ė at ė t ė kuptuar. K ėg ėtari mud t ė k ėdoj ė me ritmet e gjith bot ės, por uk mud t ė jap ė veshi q ė kap ė ritmi, as z ėri q ė jeho. (K. Gibra) 67. -M ė t ė m ėsuarit, uk ja ė m ė t ė me ēurit. (Xh. Coser) 68. Duke biseduar me j ė djalosh arab, ligj ėrimi i t ė cilit m ė mahiste, ė j ė rast i thash ė: 69. A do tė gėzote ty, sikur pronėsi tė kishe 100 mij lira, por ama tė ishe i marr ė? Jo p ėr Zoin - mu p ėrgjigj! Pėrse - e pyeta. Kam frik ė se mos do t ė m ė vij ė budallallyku, pastaj do t ė humbas t ėr ė pasuri ė, e mua do t ė m ė mbetet vet ėm budallallyku. (Xh. Rumi) 70. Mjekrra uk t ė b ė filozof. (proveb ėr italia) 71. Mud t ė jemi m ė t ė zgjuar se dikush, por jo mė tė zgjuar se gjithkush. (Gėte) 72. Dituria uk ka lidhje direkte me morali e jet ės jer ėzore. (M Esad) 73. Autoomija morale, q ėdro mbi shkec ė. (Veber) 74. Kurr askush uk do t ė doj ė ėse medo vet ėm p ėr vehte. 75. Bėhu i mirė, nėse nuk mud tė b ėhesh i meēur. 76. Mė mirė tė keshė nė kok ė, sesa nė xhep. (Popullore) 77. Sa m ė t ė mir ė q ė t ė je ė shkrimtar ėt, aq m ė pak do t ė flasim p ėr veprat e tyre. (E. Hemiguej) 78. Kush shkrua apo flet (bot ėrisht), shtje ė pu ė kud ėr vehtes aq gjykat ės sa lexues. (J. de Rada) 79. Shpirtvegj ėl ja ė ata q ė pu ė e m ėsuesit e kosideroj ė t ė vog ėl. (Dositei) 80. Bima zbukurohet me lule, jeriu me med, populli me kultur ė kurse ėa me f ėmij ė. (D. Prokiq) 81. ...koka e ditur i falet budallahit t ė argjet ė. (Shekspir) 82. jeriu uk b ėhet i mir ė dhe i me ēur ėse lexo shum ė e shpesh, por ėse lexo shum ė e shpesh fjal ė t ė mira. (M.Luter) 83. Ekzisto j ė dallim i madh ė mes t ė asaj q ė lexohet p ėr k ėaq ėsi e p ėr arg ėtim edhe asaj q ė lexohet p ėr johuri m ė t ė thella. (G ėte) 84. Kush lexo ēfardo qoft ė, q ėdro shm ė m ė larg ga ai q ė uk lexo fare. (Bjeliski) 85. Bota pa libra ėsht ė bot ė e eg ėrsir ės. (.Marzov) 86. P ėr j ė t ė shkolluar uk ka gj ė m ė t ė ēuditshme e m ė t ė d ėueshme se kur flet p ėr di ēka q ė uk e jeh mir ė. (Brooks) 87. Duhet ta shohim drit ė ė shkrojat e vdekura t ė librit. (.ahajev) 88. Literatura ėsht ė sikurse tradofili plot ferra, poq ėse uk pastrohet, mbisudoj ė ferrat. (V.Shklovski) 89. Librat ka ė gjithher ė m ė shum ė shpirt sesa jerzit. (Proverb shqiptar ė) 90. Librat e rij, ka ė j ė t ė met ė t ė madhe, a pegoj ė t ė lexojm ė t ė vjetrat. (J. Jobert) 91. Sofokliu, shkrimtar i madh tragjedik grek (496-406), ėsht ė akue se i duhe tri dit t ė shkruaj tre rreshta. 92. Tri - ēuditet ji shkrimtar tjet ėr - p ėr tri dit u ė do t ė shkruaj j ėqid rreshta! 93. Po - p ėrgjigjet Sofokliu - ve ē se ato ka p ėr t ė jetuar tri dit. 94. Ndero mjekun nėse do mu shėrue, dero m ėsuesi nėdo mu mėsue. (popullore) 95. Sa m ė shum ė t ė dijsh, aq m ė shum ė kupto se uk di asgj ė. 96. Zakoisht, ai q ė thot ė se ėsht ė i ditur, ai ė fakt uk di asgj ė. ("E I") 97. Nėse t ė furizo Allahu me dituri, at ėher ė shp ėrdaju t ė tjerve. I dituri ėsht ė i gjajsh ėm me bart ėsi e feerit, ė rrug ė t ė err ėt. Cdokush q ė kalo adej lutet p ėr bart ėsi q ė t ė ket ė bereqet dhe mir ėqeije. Dituria q ė uk shp ėrdahet ėsht ė e gjajshme me j ė idhull q ė uk ha, uk pi e as uk sjedh doj ė dobi. Dituria ėsht ė thesar ė q ė duhet shp ėrdar ė. (H. Basri) 98. T ė me ēurit dhe t ė marr ėt uk b ėj ė d ėm kurr ė? Ēdo d ėm vje ga gjysmak ėt, ga ato q ė uk ja ė as t ė marr ė as t ė me ēur.(G ėte) 99. T ė praosh se uk ke pasur t ė drejt ė, do t ė thot ė t ė b ėhesh m ė i me ēur se sa ishe. (P. Buast) 100. ėqoft ėse i bid jer ėzit se si t ė medoj ė, ata t ė dua, ė qoft ė se i detyro t ė medoj ė, ata t ė urrej ė. (D. Markizi) 101. Nuk ėsht ė i me ēur ai q ė di t ė dalloj ė t ė mir ė ga e keqja, por ai q ė di t ė zgjedh ė m ė t ė vogli ga dy t ė k ėqija. (Proverb arab) 102. jer ėzit e trash ė uk ja ė gjithj ė t ė parreziksh ėm. Ata ka aq zotsi sa t ė tho ė pik ėrisht aq sa duhet p ėr t ė fyer ose p ėr t ė shpifur kud ėr j ė t ė af ėrmi. (H.Fildig) 103. O njerėz, mbajeni mednprej meje kėto pes ė gjėra: -Mos ti frigohet kush askujt, p ėrve ē gabimeve t ė veta. -Mos tu hiqet kush fjal ės "uk di" ėse dikush t ė pyet ė di ēka p ėr t ė cil ė uk di. -Durimi ė t ė gjitha ēėshtjet ėsht ė sikurse koka ė trup.. -Mos guroi t ė pyesi p ėr ate q ė uk dii. -Askush prej jush mos t ė k ėrkoj ė edhe mos t ė bjer ė ė m ėshir ė e dokujt, p ėrve ē ė m ėshir ė e Zotit. (H. Ali r.a) 0 104. Njeriu pa med akohet se uk e johi jer ėzit. jeriu me med akohet se uk i jeh jer ėzit. (Kofuci) 105. Njė budalla i ditur ėsht ė m ė budalla se j ė budalla i paditur. (Molier) 106. Gjithmo ė b ėhu i gatsh ėm me digjue e jo me tregue. 107. Mos rri shum ė aty ku llomotitet (folet pa evoj ė), se shkakto urrejtje dhe armiq ėsi. (Ll. Hekim) 108. Sa m ė shum ė q ė jerzit t ė flasi e t ė shkruaj, aq ė m ė shum ė zvoglohet mud ėsia t ė thuhet di ēka e re. ("Z.R") 109. A mud t ė i prij i verb ėrti t ė verb ėrit? Athua uk do t ė bie t ė dy ė grop ė. uk ėsht ė x ė ėsi m ė i aft ė se m ėsuesi, por ēdo x ė ės q ė e kreu shkollimi do t ė jet ė si m ėsuesi i vet. ("Ugjilli", Luka 6;39) 110. Sa m ė shum ė q ė t ė largohet j ė myster, aq m ė shum ė largohet d ėshira e jo ė prej tij. Sa m ė i pamudur q ė t ė jet ė zbulimi i musterit, aq m ė shum ė shtohet d ėshira p ėr ti gjet ė rr ėj ėt e saja. (S. Spasse) 111. jeriu shum medo p ėr t ė ardhme, por shum ė pak i afrohet s ė v ėrtet ės. (M.Isaku) 112. jeriu duhet t ė besoj ė vazhdimisht se e pakuptueshmja ėsht ė e kuptueshme, p ėr dryshe uk do t ė zbulote asgj ė. (G ėte) 113. A ishi aalfabet, edhe ato q ė e shpik ė alfabeti!. ("D.I") 114. jer ėzit lexoj ė ashtu si d ėshiroj ė, e jo ashtu si ē ėsht ė e shkruar. (M. Krlezha) 115. Respektoje me ēuri ė, edhe ti do t ė ēmohesh. (Ll. Hekim) 116. Njeriu ėsht ė lib ėr gjithp ėrfshir ės, kurse kosmosi ja ė faqet e tij. (Filozofi sufiste) 117. Pasi t ė kesh d ėrguar ėt ė budallej p ėr t ė krye doj ė pu ė, shko edhe ti pas tyre ė m ėyr ė q ė t ė mos jesh i dhjeti. (aoime) 118. Po deshe t ė jesh i me ēur, m ėsohu t ė pyesish me med, t ė d ėgjosh me vemedje, t ė p ėrgjigjesh i qet ė dhe t ė pushosh s ė foluri kur uk ke ēfar t ė thuash m ė. (I. Lafater) 119. T ė diturit flasi sepse ka di ēka p ėr t ė th ė ė, budallejt sepse dua edhe ata t ė tho ė di ēka. (Plato) 120. M ė i marr ė ė k ėt ė bot ė ėsht ė ai, icili e l ė dituri ė dhe jerzit e ditur e fillo e shoqrohet me t ė padituri e me jer ėz q ė e kaloj ė koh ė kot. (Imam Azam) 121. Ai icili mb ėrri ė dituri, por uk puo sipas saj: ėsht ė i j ėjt ė me fletore q ė u sh ėrbe t ė tjer ėve por vet ė ėsht ė e zbraz ėt; ose ėsht ė sikur griha q ė i griho t ė tjer ėt kurse vet ė ėsht ė e thyer; ose ėsht ė sikurse gjilp ėra q ė i vesh ė t ė tjer ėt, kurse vet ė ėsht ė e zdeshur. Atij i p ėrgja edhe fitili i dhamb ės icili t ė tjer ėve u b ė drit ė e vet ė digjet. Ai icili i m ėso t ė tjer ėt, merret me detyr ė t ė madhe dhe me p ėrgjegj ėsi. (Gazali) 122. uk ka vorf ėri ma t ė madhe se paditurija, pasuri ma t ė madhe se shpirti, marri ma t ė madhe se me admirue vehte. 123. Dituria pa vepra ėsht ė marr ėzi e v ėrtet ė, e vepra pa dituri, as q ė mud t ė ekzistoj ė. (Gazali) 124. Njerzit e paditur, ė shumic ė rroj ė me shum se t ė diturit, se k ėtyre u puo at ė e dit ė medja e ashtu u prishet orgaizmi. (Faik Koica) 125. Ēdo fjal ė e cila uk rrjedh prej urt ėsis ė, ėsht ė vet ėm d ėm, dhe ēdo heshtje e cila uk ėsht ė e bazuar ė t ė meduar, ėsht ė vet ėm pakujdesi (mosp ėrfillje). (H. Basri) 126. Njė i marr ė hjedh j ė gur ė ė uj ė, dhjet ė t ė me ēur se xjerri dot... (popullore) 127. Frika ėsht ė pasoj ė e dituris ė, Shpresa ėsht ė pasoj ė e bidjes, Dashuria ėsht ė rezultat i johjes, D ėshmia e frik ės ėsht ė ikja, D ėshmia e shpres ės ėsht ė k ėrkesa, D ėshmia e dashuris ė ja ė gjurm ėt e saja. (Gazali) 128. j ė Zahid thot ė: "ga m ėsimi (Ibreti) zmadhohet dija, ga dhikri zmadhohet dashuria dhe ga t ė meduarit zmadhohet frika". (Gazali) 129. Shkretira m ė e madhe ė bot ė uk gjedet ė Afrik ė, por ė sht ėpi ė pa libra. 130. ė ved q ė t ė shesish dituri dhe zot ėsi, p ėrpiqu t'i fitosh ato. (S. Frash ėri) 131. Dituria ėsht ė mjet dhe jo q ėllim. Mud t ė dish ė shum ė dhe t ė mos e dish ė at ė q ė duhet ditur. (L, Tolstoi) 132. I padituri habitet q ė sedet ja ė ashtu si ē ja ė dhe kjo ėsht ė fillimi i dijes. I urti, p ėrkudrazi do t ė habitet ė rast se sedet do t ė ishi dryshe dhe jo si ē i jeh ai. (Aristoteli) 133. Padituria ėsht ė ata e medjes, j ė at ė pa yje e pa h ė ė. (Ciceroi) 134. Po t ė kish dashur ēdo jeri t ė jet ė i ditur aq sa dote t ė ishte i bukur, uk do t ė kishte padituri ė bot ė. (th ėije orijetale) 135. Sa mė shum qė lexoi pa u menduar, aq mė tepėr bindeni se dimi shumė, kurse sa mė shum qė medoni duke lexuar aq m ė qartė e shihi se ende dini shumė pak. (Volter) 136. T ė dim ė ēka dim ė dhe t ė mos dim ė ēka uk dim ė ėsht ė dituri e v ėrtet ė. (A. Toro) 137. Po t ė shiteshi med ė treg, edhe budallait m ė t ė madh t ė vetat i duke m ė t ė mira. (Hasa b Ali) 138. Thuhet se Ibi Siau e ka pyet ė j ė dietar ė: " Ēka do t ė mud t ė jet ė e dukur, kur askush uk do t ė jet ė p ėr ta par ė?" Dietari ė k ėt ė i ėsht ė p ėrgjigjur: " Ēka uk mud t ė shihet, kur ekzisto dikush q ė e sheh!?". nuk ėsht ė i shurdh ėr e i verb ėr ai q ė biologjikisht ėsht ė i till ė, por ai q ė uk do t ė shoh ė e t ė d ėgjoj ė t ė v ėrtet ė. (Philos) 139. T ė pyes ėsh do t ė thot ė t ė d ėrgosh t ė s ėmuri te mjeku q ė t ė kostatoj ė s ėmudje, kurse t ė p ėrgjigjurit ėsht ė johja e s ėmudjes dhe p ėrpjekja q ė i s ėmuri t ė sh ėrohet.. ėse s ėmudja ėsht ė kroike dhe e pa sh ėrueshme e gjith dituria p ėr mjeku ėsht ė q ė ta joh ė kot ėsi ė,pamud ėsi ė e sh ėrimit dhe t ė mos e harxhoj ė koh ė kot. (Gazali) 140. Kur dikush m ė i vjet ėr se ti do t ė flas ė, mos d ėrhyj edhe ėse di m ė shum se ai. (S. Gjulistai) 141. I dituri me t ė padituri dallo si i gjalli me t ė vdekuri. (Aristoteli) 142. Lexo e m ėso, jo p ėr tu kud ėrv ė ė, jo p ėr t'u dukur e as p ėr t ė krijuar probleme, por p ėr t ė aalizuar e zgjedhur j ė problem pa vrar ė ked. (F. Beko) 143. Kur e pyet ė juristi e johur sherjatik t ė koh ės Esh - Shabiri ė p ėr j ė ēėshtje, ai pa guruar u tha: "uk dij..." Ata i tha ė: "A uk ke turp t ė mos dijsh ė, kur ti je juristi m ė me fam ė ė ligji sherjatik...?" Shabiriu u tha: "As melek ėt (egj ėjt) uk pat ė turp as frik ė kur i tha ė Zotit 'Zoti y ė, e dijm vet ėm at ė q ė Ti a ke m ėsuar". njė njeri uk ėsht ė i zoti p ėr t ė gjitha dhe j ė tok ė s'prodho ēdo gj ė. (F. Bardhi) 144. Njeriu duhet t ė medoj ė vazhdimisht se e pa kuptueshmja ėsht ė e kuptueshme, p ėr dryshe uk do t ė zbulote asgj ė. (G ėte) 145. Shkrimtar ė origjial uk ėsht ė ai q ė uk imito ask ė, por ai q ė uk mud ta imitoj ė askush. (Shatobriai) 146. Origjialiteti uk p ėrb ėhet ga ajo q ė t ė thuash di ēka q ė uk e ka th ė ė askush, por q ėdro ė at ė q ė ta thuash sakt ėsisht ate q ė medo. (J. Stefai) 147. Aty ku pikisja ėsht ė m ė e paqart ė, do t ė fitojm ė rezultati m ė origjial. (Ibze) 148. Edhe arsimimi ėsht ė johuma, poq ėse ėsht ė i j ėash ėm i dirigjuar, i idoktriuar, po q ė se uk t ė m ėso t ė medosh, por t ė servo zgjedhjet e gatshme. Po q ė se jer ėzit vet ėm p ėrgadite p ėr fuksio e uk zgj ėrohe horizotet e s ė k ėdejmi edhe liri ė jerzore. (A. Izetbegoviq) *** -----------------------------------------------------
ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MEQUR (4) Nėse doni t'i shėrbei njerzimit, fisnikojeni femrėn, ajo ėshtė shpirti i njerzimit, pend i ardhmėrisė sė tij, qenie e dashur pėr tė dashuruar, nėnė pėr tė rritur, plakė pėr tė kėshilluar. ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MEQUR (4) Nėse doni t'i shėrbei njerzimit, fisnikojeni femrėn, ajo ėshtė shpirti i njerzimit, pend i ardhmėrisė sė tij, qenie e dashur pėr tė dashuruar, nėnė pėr tė rritur, plakė pėr tė kėshilluar. 1. Burrė ideal ėshtė aj jeri, tė cili tė gjitha gratė ėdrrojė ta keė pėr burrė, e ė tė vėrtetė asjėra uk e ka tė tillė. (Mejai) 2. Gruaja e meēur e lejo burri tė bėjė ate ēka i pėlqe asaj. (Liv Ulma) 3. uk ka gjė mė tė trishtueshme se sa jeta e atyre grave qė ka ditur vetėm si tė jeė tė bukura (B. Foteei). 4. Askush uk e jeh jeriu, mė mirė se gruaja e tij ecila uk e do mė. (Zhak Prever) 5. Gruaja tek burri i meēur kėrko tė metat, dėrsa tek i marri, pėrparsitė. (thėije gruziae) 6. Disa gra sille daj burrave si policija e kufirit, jė palė i shtyjė, dėrsa tė tjerėt i lejojė ta kalojė kufiri. (Azis esi) 7. Grua e mirė ėshtė ajo qė uk ka gjuhė. (Fjalė e urtė shqiptare) 8. -Gruaja e bukur asht xheet pėr sy e xhehem pėr shpirtė. (La Fote) 9. -Njeriu uk ka lumturi mė tė madhe, se tek ai qė Zoti i ka dhuruar grua e mirė e tė sjedhshme... Ai sado qė tė jetojė uk do tė plaket, e sikur tė ishte e mudur kurrė as uk do tė vdiste. (Citat Arab) 10. -Shtėpia pa vajza, si pradvera pa lule. 11. Lumi aj vėlla qė e ka njė motėr. 12. Edhe burrat e kėqij ka gra tė mira. (popullore) 13. -Ska burrė ė botė qė rri lidhur pas jė femre, ė s'ja pastė qefi edhe vetė. (Dimfa. Kysak) 14. -Pėrparimi i jė kombi shko krahas me ate tė femrės, dhe poshtrimi i femrės e ēo kombi ė gremiė. (H. Stėrmilli) 15. -Edhe grua mė tė mirė, liria e tepėrt e prishė. Gruaja e marrė tė shkatrro mė shumė se armiku i meēur. Asht mirė gajėherė qė edhe grua e marrė ta dėgjosh. ėse e ke grua e bukur, mos e lėsho vetėm ė dasėm. ėse e ke grua e re, mos rri gjatė ė ved tė huaj. (Popullore) 16. -Femrat uk jaė gjeloze sepse dyshojė ė besikėriė e burrave tė tyre, por pėr ate se dyshojė ė besikėriė e grave tjera. 17. -Vetėm femrat dhe mjekėt e dijė se sa e rėdėsishme ėshtė rrea pėr jeriu. (Frace) 18. -Gruaja asht gacė, dėrsa mashkulli mashė e shtėpisė. (popullore) 19. -Asgjė uk tretet mė parė se sa lotėt e femrės. (J. Vebster) 20. -Femra ėshtė mbreteshė e botės, por edhe skllave e dėshirave. (Balzak) 21. Ata qė flasi gjithmoė keq pėr femra, uk i johi fare. (Pizhol Lebri) 22. Vajza mė shumė i beso dashurisė sesa ėės sė vet. (Gėte) 23. Gruas ė ja gjitsh dore kur asht gusht, ta jep shpirti kur asht shlirė. (popullore) 24. Femrat mė shumė rriė me femra, por mė shumė flasi pėr mashkuj. (popullore) 25. Femra harro mė lehtė se mashkulli, por asaj i kujtohet mė parė ajo qė e ka harruar. (A. Kristi) 26. Femrat me dy tri fjalė tė bukura i bė pėr vehte, e burri ėse ėshtė burrė, le tė tregohet si i tillė pėrpara dobėsisė seksuale. (Sterjo Spasse) 27. jė femėr qė thotė se uk di tė gatuaj, medo se kėshtu bėhet mė tėrheqėse pėr mashkulli. (Kysak) 28. Femra ėshtė ajo qė krijo tue u bėmė ėė. Ajo qė rritė dhe eduko fėmij me jė edukim shembulluer. Ajo qė lidhė plagė shtati e zemre. Ajo qė asht burim i pashterrur gushllimi dashurie e dhembshurie. (Stėrmilli) 29. Uė uk jap medimi qė jė femėr tė heqi dorė ga jeta e vet tė cilė ajo e shpreso tė lumtur, tė heqi dorė ga tė gjith gėzimet, ga tė gjith ėdrrat, vetėm e vetėm pėr tė fitua admirimi e jė galerie jerzish. (Gė Dė Mopasa) 30. jerzit krijojė ligje, kurse femrat adete. (Gjiuberti) 31. -Vajzė para tjerve livdoje, kurse para saj qortoje. 32. -Vajzės sė mirė i dali fjalė. 33. -Femra kurr uk e shiko jeriu qė uk e lakmo pėr burrė. 34. -Gruaja asht e bardhė, por sherri e ka tė zi. 35. -Gruaja i ka mėsuar dreqitė para dreqit. (Fjalė tė urta popullore) 36. -Mos ja dhuro zemre jė vajze qė ka jėmij shokė, sepse po ja dhurove, larg do ta lėshė atė zemėr. (Sadi Gjulistai) 37. Gruaja e bukur u pėlqe syve, gruaja e mirė zemrės. jėra ėshtė sed, tjetra jė thesar (apoleoi). 38. Gruaja ėshtė mė e mirė se sa thuhet: ajo tallet me lotėt e burrave vetėm kur ka qeė vetė shkaktare e tyre (Zh. Kurtlė). 39. S'ka burrė ė botė qė rri lidhur pas jė femre, ė s'ja pastė qefi edhe vetė. (Kysak) 40. ė shtėpi ku uk ka grua (femėr), do tė duhej tė dėrtohej (jė grua) prej druri, se gratė jaė temeli i gjiisė jerėzore. (Ahmed Mejdai) 41. Gruaja pa turp e pa frikė, ėshtė si gjella pa kripė. (fjalė e urtė Shqiptare) 42. Ai qė mud tė sudojė jė grua, mud tė udhėheqė jė popull. (Balzak) 43. Gruaja me mirėsitė e saja tė mbredshme, gjithmoė ka qeė e vyeshme pė dashuri. Gruaja qė pas tri ditėsh duket e shėmtuar, uk ėshtė mė e dejė pėr dashuri. (Ludvig Bore) 44. Kur bisedoi me jė grua, sė pari vėrejei mirė se ēka ju thotė me sy. (Otokar Brezia) 45. Gruaja e dashur uk plaket kurrė. (Gorki) 46. Gratė jaė pėrtej masės, ose mė tė mira ose mė tė liga se burrat (Zh la Bryjer) 47. ė rruzulli tokėsorė, ska forcė qė mud tja shkoj zemrės sė gruas, kur ajo rrah me tėrė fuqiė e saj. (Jozef Hitreci) 48. Si tradofili qė gjako pėr diell, ashtu edhe gruaja shko pėr dashuri. (Li Taj Po) 49. Kur edukoi mashkulli, ju edukoi jė tė vetmi perso, kurse kur edukoi femrė, ju edukoi shoqėriė e gjėrė, sepse femra eduko fėmijėt dhe familje, e ga familja edukata shtrihet ė mbarė shoqėriė. (Gadi) 50. Te gratė e mira prej gojės rrjedh mjaltė, kurse prej dorės redi. Gruaja e mirė ėshtė mirėmbajtje e shtėpisė dhe lumturija e burrit. jerzit kujdese pėr puė dhe atdhe, kurse gruaja pėr fėmij dhe pėr shpi. (Llukma Hekim) 51. Thoė se pleqėria ėshtė vdekje e femrės. (H. Stėrmilli) 52. Gratė jaė si aprtia, roli e tyre pozitiv e lozi meshpejt. 53. Femra uk sheh kurrė atė qė bėjė pėr tė, ajo sheh vetėm atė qė uk bėjė pėr tė (L. De Vega) 54. Kujt i ka rastisur jė dhėdėrr i mirė, ai ka fituar jė djalė, kujt i ka rastisur i keq, ai ka humbė edhe vajzė (Demokriti) *** ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MENQUR (5) Asgjė uk ėshtė ė gjedje tė lidhė jeriu me jerzimi sikurse lumturia bashkėshortore. Ai qė uk Martohet, uk i tako askujt. Ai ėshtė qytetarė botrorė, pa dėrpre udhėto, por pa qėllim Martesa mė e mirė do tė ishte ajo midis burrit tė shurdhėr e gruas sė verbėr. ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MEQUR (5) Asgjė uk ėshtė ė gjedje tė lidhė jeriu me jerzimi sikurse lumturia bashkėshortore. Ai qė uk martohet, uk i tako askujt. Ai ėshtė qytetarė botrorė, pa dėrpre udhėto, por pa qėllim Martesa mė e mirė do tė ishte ajo midis burrit tė shurdhėr e gruas sė verbėr. (M. Mote) 1. Martesa asht si shpella e pėrjetshme. Ata qė jaė jasht, dėshirojė tė hyjė ė tė, kurse ata qė ja breda dėshirojė tė dali jasht. (Kvitard) 2. jė jeri uk martohet me jė femėr pėr tu marrė me edukimi e saj, por pėr tė jetuar bashkė. (D. Daka) 3. Para martesės, femra asht pikėpyetėse, kurse pas martesės pikėēuditėse. (Zha Byro) 4. Do tė ishte shumė mirė sikur ta keshė grua tė bukur dhe tė meēur, por ēe do kur dy tė mira rrallė ose kurrė uk vijė pėrjėherė. 5. S'asht me rėdėsi me ke jeriu martohet, sepse mėgjesi e ardhshėm do ta kuptojė se aj jeri ka qeė dikush tjetėr. (Samuel Rogjėrs) 6. ėse martohesh me grua tė shėmtuar, do ta dėosh vetėvehte. Por ėse martohesh me grua tė bukur, s'do tė mud ta ruash vetėm pėr vehte. ("Z R") 7. Sikur ta dijsha se ė jetė mė ka mbetur vetėm dhjet ditė pėr tė jetuar, dhe qė ditė e dhjetė mesiguri do tė vdes, e qė tė jem i aftė pėr jetė bashkėshortore, do tu martohesha ga droja se mos u ėshtrohem provave. (Ib Mes'ud) 8. Bashėshortėsia ėshtė metoda mė e mirė pėr t'u mbrojtur ga imoraliteti dhe epshet seksuale. (Rumi) 9. Kush martohet me femėr tė pasur, ose vetėm pėr shkak tė pasurisė, Allahu me tė do ti shtojė varfėriė. Kush martohet me femėr pėr shkak tė prejardhjes (sė famshme), Allahu do ta zmadhojė mposhtje e tij. Kush martohet pėr tė ruajtur fėtyrė e tij, dhe epshet e veta seksuale, Allahu do ta bekojė atė... (Ibn Hiba) 10. Kush martohet vetėm pėr dashuri, ai do ti ketė etėt e lumtura, por ditėt tė vėshtira. (J. Jorubert) 11. Dikush jėherė bėri formalitete pėr darje me tė shoqe, dhe jė mik i tij e pyeti pėr shkaku, e ai u pėrgjigj: "uk mud t'i zbuloj sekretet e gruas sime". Kur darja pat marrė fud, prap u pyet, e ai tha: "Tashti, ajo ėshtė e huaj pėr mua dhe s'kam tė bėj me jetė e saj private. 12. I shkreti ai qė martohet me sy, e jo edhe me veshė. (J. Jorubert) 13. Duhet ta zgjedhim pėr shoqe tė jetės femrė, tė cilė do ta zgjidhshim pėr shok po tė ishte mashkull. (J. Jorubert) 14. Shiko ėė e merri vajzė. (Proverbėr Turk) 15. Bashkėshortėsia ėshtė sikurse seaca gjyqėsore, jėra palė gjithmoė ėshtė e pa kėaqur. (Hoore Dė Balzak) 16. Martohui, sepse gruaja vėrtetė ju sjedh bekimi ė shtėpi. (Bezar) 17. Rini! Kush ėshtė prej jush i aftė pėr jetė bashkėshortore, le tė martohet. Kėshtu mė sė miri do ta ruaja fėtyrė dhe epshi e tij ga dėshira seksuale. Kush uk ėshtė ė gjedje tė martohet, atėherė le tė agjėrojė, sepse agjėrimi do ta zbusė ose do ta freojė epshi. (Buhari & Muslimi) 18. Martoje vajze tėde me atė jeri qė e ka ė zemėr Allahu. Sepse ėse e dashuro, do ti dhurojė asaj ga bujaria e tij, e ėse uk e dashuro, mesiguri uk do tė sidhet padrejtėsisht kudrejt saj. (Hasa b. Ali) 19. Martesa ėshtė jeta, kurse largimi ga martesa ėshtė vdekje. Largimi ga martesa, uk ėshtė gjė tjetėr veē thyerje e ligjit atyrorė, mosrespektim i detyrave fetare. 20. ėse martohesh, do tė pedohesh, po edhe ėse uk martohesh do tė pedohesh. (Sokrati) 21. Asgjė uk ėshtė ė gjedje me e lidh jeriu me jerzimi, edhe pėr vedlidje, sikurse lumturija bashkėshortore. 22. Ai qė uk martohet uk i tako askujt. Ai ėshtė qytetarė botrorė, pa dėrpre udhėto, por pa qėllim. (H. Zschilisck) 23. Rrugės sė bashkėshortėsisė dimė sa vle jė grua ose jė burrė. (anoime) 24. Gruaja uk ėshtė dashore, por mike dhe bashkudhėtare ė jetė toė. E e sė pari duhet tė pajtohemi me medimi se do ta duam edhe kur ajo tė plaket, madje edhe atėherė kur tė plaket fare. (Bjeliski) 25. Bashkėshortėsia tė rua prej krimit dhe mėkatit. 26. Bashkėshortėsia ėshtė themeli i gjiisė jerzore. 27. Ai qė vajze e vet e marto me gabimtari e pamoralshėm, i ka dėrpre mardhėijet familjare me tė. (Shabija) 28. Burri dhe gruaja jaė si dy ota pa tė cilat telat e shpirtit jerzorė uk e japi akordi e rregullt dhe tė plotė. (Maxii) 29. Do tė kishte shum jerėz tė lumtur ė botė, po tė vazhdote dashuria edhe pas martesės sikurse para saj. (S. Frashėri) 30. Martesa ėshtė jė ethe me kahė tė kudėrt, is me tė xehtė e mbaro me tė ftohtė. (Hipokrati) 31. Mbaji sytė hapur para se tė martohesh dhe gjysėm tė mbydhur pasi je martuar. (B Frakli) 32. Nėse eduko burri, eduko vetėm atė, ėse eduko grua ke edukuar tėrė familje. (thėije arabe) 33. Thoė se edhe jerzit mė tė mėēur jaė shumė mė tė vemedshėm kur blejė ēizme, sesa kur zgjedhi shoqe e jetės. (. Leskov) 34. Tė martohesh pėr tė pasur jė grua tė bukur ėshtė jėsoj sikur tė blejsh jė copė tokė pėr tė soditur qielli qė i pėrket gjithė botės. (P. Motegaca) 35. Askush uk do tė akohet po tė zgjohet heret e po tė martohet i ri. (Thėije Siriae) 36.Asgjė uk ėshtė ė gjedje tė lidhė jeriu me jerzimi sikurse lumturia bashkėshortore. Ai qė uk martohet uk i tako askujt. Ai ėshtė qytetar botrorė pa dėrpre udhėto, por pa qėllim. (H. Zshilisck) -------------------------------------------------- ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MENQUR (6) Dashuria ėshtėjeta e Shpirtit tim, ashtu si ėshtė ajri jetė pėr trupi tim. ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MEQUR (6) Dashuriaėshtėjetae shpirtit tim, ashtu si ėshtė ajri jetė pėr trupi tim . 1. Thonė se ė dashuri, dėshirat e jėrit jaė urdhėra pėr tjetri. (D. Kysak) U dez jeta rreze e shpresė, ga ky zjarr qė a pėrvėlo, lum dy zemra mejė besė, lum e lum kush dashuro. (J.B.P. Molier) Ekziston vetėm njė mėyrė qė tė dashurosh mijėra femra, nga njėmijė tė dashurosh vetėm jė. (Deval) Dashurija asht si hija, nėse e ndjek nuk e zė, e nėse e lė tė ndjek, nuk tė dahet. (Proverb Madagaskaria) Dashuria nuk jep veē vetvehtes dhe nuk merr veē nga vetėvehtja. (K. Gibra). Dashuria ka dy pėrcjellsa; mirėsinė dhe durimin. (Date) Dashuria nuk ka vite, ajo ēdo herė lindė. (Raskali) Dashuria ua merr mendėt atyre qė i kanė dhe ua jep atyre qė nuk i kanė. (Didro) Tė jesh i dashuruar nė vetėvete ėshtė idilė qė zgjatė tėr jetė. (Ulladi) Kur dikush dashurohet, fillon duke mashtruar vetėvehten e pėrfudon duke i mashtruar tė tjerėt. (Ulladi) Sa mė e rrallė tė jetė dashuria e vėrtetė, aq mė e rrallė ėshtė miqėsia e vėrtetė. (Rocef Kuld) Sa tė menēur janė ata qė janė tė marrė vetėm nė dashuri. (Bad) Dashurinė falja gruas, kurse fshehtėsinė nėnės sate. (fjalė e urtė Irladeze) Dashuria e vėrtetė (mendoj unė) ka nevojė pėr liri dhe pengesa nė tė njėjtė kohė. (Gė Dė Mopasa) Dashuria asht si grami, lidhet e shtohet mė shumė dhe. (J. Xoxa) Nė jetė nuk ka brengė mė tė madhe se e dashurisė, qė tė tretė e ta thithė gjakun si gjarpėri. (M. Grameo) Dashuria ėshtė prore fisike, por e vėrteta kujdesohet qė ajo tė kalojė nėpėr pyllin e hithave. (M. Kesel) -Tė duket send i butė dashuria, ajo ėshtė shumė e ashpėr shumė e egėr dhe ēpon si gjemb. (W. Shekspir) Dy njerz qė dashurohen, arrijnė ta kuptojnė aq mirė njėritjetrin, sa qė merren vesh edhe pa folur. (Dimfa Kysak) Tė dashurosh do tė thotė tė robrohesh ga vetėvehtja, dhe bashkė me mėyrė tade tė marrish nė qafė kush e di sa krijesa tjera tė pafajshme. (S. Spasse) Dashuria e rinisė duhet tė jetė e pėrhershme e jo e pėrkohshme. Pra femrėn nuk duhet ta duam vetėm kur ajo ėshtė e re, dua tė them vetėm pėr bukuriė e saj. (S. Spasse) -Ata qė nuk ka dashurue ose qė nuk dashurojnė, janė kafshė pa shqise, pa djeja dhe pa as ma tė vogli rreze hyjore. (H. Stėrmilli) Kur nuk ke atė qė do, duhet tė duash atė qė ke. (R. dė Bysi - Rabytė) Kur tė vjen pėr gjumė nuk e zgjedh jastėkun, kur bie nė dashuri, nuk zgjedh bukurinė. (Proverb Ēeēen) Vetėm ai zė qė del ga zemra, mund tė arrij te zemra. (A. dė Myse) Dashuria tė ēon nė rrezik tė jetės. (M. Greblleshi) Nė betejėn e dashurisė, askush nuk ėshtė i lėnduar pėrveē atyre qė duhen. (Sarmad) Ai qė dashuron diēka, ka gjithashtu arsye pse tė luftojė. (Th. Klaveess) Dashuria nuk ka pronė e as qė lejon tė jetė pronė. Dashurisė i mjafton dashuria. Mos kujtoni qė mund ti drejtoni krahėt e dashurisė, daj dashuria, po mendoni se ja vleni, ajo drejton udhėn tuaj. Dashuria nuk ka tjetėr dėshirė, vetėm tė plotėsojė vetėveten. (Khalil Gibra) Dashuria mė e madhe qė dokush mund tė tregojė, ėshtė tė japė jetėn e vet pėr miqt e vet. ("Ugjilli" Gjoi. 15:13) -Dashuria e parė ėshtė e rrezikshme, kur ajo ėshtė edhe e fundit. (B. ushiq) Pėr mua dashuria ėshtė jetė pėr shpirtin tim, ashtu sikur ėshtė ajri jetė pėr trupin, ose uji pėr bimėt... (Gė Dė Mopasa) Po ah... kjo drita e bardhė e dashurisė sė parė, ėshtė porsi rrezja e yllit tė dritės, duket ė qiell, e mbushė botė me dritė edhe pa dalė dielli mirė. (Jakov Xoxa) Tė dua mė shumė se dje e mė pak se nesėr. (Gerard) Tė kėrkosh rrugė me anė tė arsyes, pėr tė mbėrri nė dashuri, ėshtė njėlloj sikur ta kėrkosh diellin me qiri. (Lao Ce U u) Dashuria, Tė marri e djeg e tė medshmi e ze. ėse ka dhembje, dhembje ėshtė dashuria. (Proverb shqiptar) Sa pak e jihi zemrė e jė femre. Sa pak e kuptoi ēdo tė thotė kur zemra rreh pėr jė zemėr. Sado e fortė qoftė dashuria, a vje si turp ta shfaqim mejėherė, bėjmė sikur uk praojmė, por kuptohet qė zemra e joė ėshtė e dorėzuar; ėse ga turpi themi " JO" me gojė ėshtė jė "JO" qė ua premto tė gjitha. (J.B.P Molier) Dashuria ėshtė ēėshtje e djejės e jo e dėshirės. (E. Kat) Dashuria ėshtė dobėsia mė fisike e medjes. (J. Dryde) Tė gjith e jemi rezultati i dashurisė dhe dalldisjes. (G.G Bayro) Dashuria ėshtė jė, por jeto ė dy zemra. (thėie asiriae) Dashuria ka sy tė tillė, sa ėpėrmjet tyre edhe bakri duket flori. (M. de Servates) Nė luftė ėshtė sikurse nė dashuri, pėr tė pėrfuduar duhet ti shihet fudi. (Haksill) Tė rijt duke dashuruar digje, pleqt duke dyshuar sose. (M. Isaku) Dėshiroj ta dua e ta respektoj at zemėr sė cilės i kam lejuar tė bėhet zotruese e zemrės sime. (A. Rivati) E deshem ate ti dhe uė, vetėm pė e, Ti ga puthjet e uė ga bukuria e fshehur, kėshtu ishte ajo e thjeshtė e pa mbarim, derisa uk hyri urrejtja epėr dritare. (P. eruda) Thoė se ė dashuri, dėshirat e jėrit jaė urdhėra pėr tjetri. (D. Kysak) E lumtur do t'ish jeta; gaz e shpresė,sikur ė dashuri tė kish edhe besė!por, vaj medet, fat i zi qė m'pike!s'e gjejė ė botė, jė bareshė besike:femra si erė vėrtitet ēas e orė, pradaj ga dashuria, do tė heqi dorė. (J.B.P Molier) -Kush dashuro, gėjehet lehtė, dhe ka besim se diē i duket vehtja. (J.B.P Molier) Dashuria ėshtė si zjarri pa tym, si rruga e gjatė pa krye, dhe si muca pa ēelės. Kushdo qė hyė ė kėtė derė hyė brėda dhe uk del dot mė pėrjashta. Dashuruesi ė jė rreze tė vetme shiko dielli tėtėrė, ė jė fėtyrė tė vetme shiko krejt paraftyruesi, dhe ė jė farė tė thjeshtė kupto gjith pemė. I dashuruari ėshtė ai qė qarkullo ė syri e dashuruesit, ai qė i ka pushtuar zemrė, e ka dehur dhe e ka bėrė tamam si tė pirė, aq sa kur shko pėrreth, uk sheh gjė tjetėr veē tij. Uė jam dashuruesi dhe i dashuruemi, qė tė dy bashkė jemi dy shpirtėra ė jė krahrorė. ("Tristai e Izota") Ajo ishte puthja e parė, e puthje e parė as s'di ta japė, as s'di ta marrė, as s'di ta fshehė. (J. Xoxa) Kur jeriu dashuro, uk ka frikė. Ai qė shpejt dashurohet, shpejt edhe dėshprohet. Kush tė do, ai do tė derdhė lot prej syve. Dashuria e zemrės e bė jeriu, tė harrojė ēdo pegesė. (popullore) Dashuria ėshtė si jė mulli, qė rrotullohet gjithjė me forca tė pėrtrime. Dashuria ėshtė si jė lulishte e rrethueme me mure tė pakapėrcyeshme, qė ka vetėm jė portė, edhe ajo hapet vetėm pėr tė hymė, e kurr uk ēelet pėr tė dalė. Era e kėdshme e luleve tė tėrheq me u futė breda, hyė lehtas, por gec brėda pėr jetė. (H. Stėrmilli) Tė dashurosh do tė thotė t'i pėlqesh jė femre bukuriė e saj, apo tė dashurosh do tė thotė tė lidhet zemra me jė gjė ideale. (S. Spasse) Dashuria uk ėshtė ēudi, por krijo ēudira. (Begoviq) 64 emėr i gdhedur ė guri e durimit, emėr i vorrosur diku ė gjaku tim, emėr qė hyri e mbeti ė gjak. (M. Isaku) Si tradofili qė gjako pėr diell, ashtu edhe gruaja shko pėr dashuri. (Li Taj Po) jė puthje e ligjshme (ė dashuri), uk vle kurrė sa jė puthje e vjellur. (Gė Dė Mopasa) ...Athua puthja me dhuė e jė mashkulli, ėshtė thyerje e virgjėrisė. Cka mbetet pas saj? Plagė apo kujtim? Cdo gjė e marrė me dhuė ėshtė haram, haram ėshtė edhe puthja edhe plaga edhe vuajtja. (M. Isaku) Ē'ėshtė dashuria? Dy shpirtėra dhe jė trup. Ēėshtė miqėsia? Dy trupa dhe jė shpirtė. (A. Suvorov) ėse ga frika e kėrkoi qetėsiė e kėaqėsiė e dashurisė, mė mirė mbuloie lakuriqsiė tuaj, ēapoije praku e saj dhe kaloi ė botė e pastiė ku mud tė qeshi, por jo me tėr gazi dhe tė qai por jo tė derdhi tėrė lotėt. (K. Gibra) Sytė e dashurisė jaė tė verbėr. (Thėie arabe) Kur zemrės sė vajzės isė t'i vijė keq, atėherė kuptohet vetė se kjo ėshtė gjėja mė e rrėzikshme pėr tė. (F. Dostojevski) Ē'ėshtė dashuria? Tėrė njė libėr nė njė fjalė, tėrė oqeani nė njė pikė loti, shtat palė qiej nė jė shikim, furtunė nė njė psherėtimė, rrufe nė njė prekje, njėmij vjetė nė njė ēast... (Tuper) *** ------------------------------------------------------ ANTOLOGJI E FJALĖS SĖ MENQUR (7) Tė qajturit nė fatkeqėsi, ėshtė fatkeqėsi e plotė ATOLOGJI E FJALĖS SĖ MEQUR (7) Tė qajturit nė fatkeqėsi, ėshtė fatkeqėsi e plotė 1. ėse armiku yt ėshtė i uritur, jepi tė hajė. ėse ėshtė i etur, jepi tė pijė. Po bėre kėshtu, gaca tė dezura ke grumbulluar mbi kokė e tij. ("Ugjilli" let. Pal. 12:20) 2. Gjarpėri asjėherė uk e ka mashtruar gjarpėri. (A. Kaēiq) 3. Deri te fama arrihet rrugėve tė gushta. (V Hygo) 4. Mos lejo qė gjeli tė jetė mė i meēur se ti. Ai ēdo mėgjes kėdo, dėrsa ti fle. (Ll. Hekim) 5. Armiqėsia ėshtė sėmudje e zemrės. (H. Ali ra) 6. Tė qajturit ė fatkeqėsi, ėshtė fatkeqėsi e plotė. (aoime) 7. Mė mirė ėshtė tė mos gabosh, sesa tė kėrkosh falje. (H. Ali ra) 8. Tė dobėtit jaė gjykuar tė mposhte, sepse jeta i do tė fuqishmit. (itzche) 9. Kush lutet i friguar, udhėzo ta dėbojė. (seeca) 10. Mesit do tė jeshė mė i sigurtė. (Horacije) 11. E tepruara gabo. (Pitak) 12. Sa tė bukura jaė kėmbėt e tyre qė sjelli sihariqe. ("Ugjilli" 28:26-27) 13. Arsyeja e mosarsyes qė i bėhet arsyes time ma dobėso aq shum arsye sa me asrye vajtoj pėr bukuriė tėde. (Servates) 14. uk ėshtė mirėsi t'i bėjsh mirė atij qė t'ka ba mirė, sepse kjo ėshtė kthim i sė mirės. Mirėsi e plotė ėshtė ti bėjsh mirė atij qė t'ka ba keq. (Isa as) 15. A uk po luejm shpesh me atė qė ė asjė rast uk ėshtė pėr lojė. (Aoime) 16. Mirė ka thėė i moēmi "Lefsh i keq e me afakė". Athua i thoė dasėm vetėm asaj kur martohe dy vetė, apo edhe kur gėzohe shum tė tjerė, kur kėga vlon gjithkah e fėtyrat e tė gfjithve mbushe me gėzim. (. Rrahmai) 17. Kush i rua sekretet e tija, ai gjithmoė ėshtė mbret i vehtes. (H. Omer ra) 18. I vdekuri i rua sekretet mė sė miri. (Kaēdaro) 19. Kush zbulo se ka dėgjuar dojė fshehtėsi, ai vetėm e ka thėė gjysmė e sekretit. Pėr gjysmė tjetėr uk do tė shkojė gjatė. (P. Zha) 20. Atij qė i besoi sekretet tuaja, do tė bėhet mbret i lirisė dhe i pavarsisė suaj. (Larofushko) 22. Pėr ēdo sekret tė zbuluar, fajtorė ėshtė ai qė i ka besuar. (Lajbrijer) 23. Mė mirė ėshtė tė heshtėsh se sa ti trgosh dokujt (mikut tėd) sekreti tėd e pastaj ti thuash: "mos o trego kujt". (S. Gjulistai) 24. Pėr dashuriė e jė tradofili kopshtari bėhet skllav i mijėra gembave. (Porvebėr turke) 25. Medo se ėshtė e madhe ajo e keqe e cila fshehet. (Marcial) 26.Askush uk mud tė urrejė sa vėllau e farefisi. (Tacit)Ē'dobi ka jeriu ėse e fito krejt botė por e humbė jetė. 27. Mėyra mė e lehtė pėr ta humbur besimi dhe derimi e tė rijve, ėshtė dhėija e kėshillave tė marra. (Hemiguej) 28. Prej atij qė lua rroli e viktimės, mud tė prite mė shum viktima. 29. Mjerė populli qė udhėhiqet ga jeriu i cili mė tė mėdha i ka mudėsitė se sa aftėsitė. 30. Dihet se ari e argjedi fitohe ga guri, por ēdo gurė uk ka arė e argjed. (Gjulistai) 31. ga tė gjitha tė kėqiat, vetėm mjegulla ėshtė e bardhė. 32. Lotėt jaė si era, pas tyre jeriu ėshtė i qetė. (Turgujev) 33. Tė gjith e dua parajsė, por askush uk do tė vdesė. jeriu i dershėm gjithmoė ėshtė fillestarė. (Marcial) 34. Kur tė rrėzosh tė vjetrė, ruaju mos tė zėjė pėrfudi. 35. Fitorja mė e bukur ėshtė tė fitosh zemrė tėde. (La Fatei) 36. Bėhu si tė dukesh, ose duku si tė jeshė. (H. Basri) Vetėm vdekja ti shua tė gjitha shpresat. (G. Ebers) Pozita uk e lartėso jeriu, jeriu e lartėso pozitė. 39. Fati u tako atyre qė jaė tė kėaqur me vetvehte. (aristoteli) 40. Xhetelmei turpėrohet se mos i ka fjalėt mė tė mira se veprat. (Seeka) 41. jė gabim i prauar ėshtė jė fitore e arritur. 42. Tė mos i gjajsh askujt, kjo ėshtė mė e rėdėsishme se ēdo gjė tjetėr. (Fjalė e urtė Birmaeze) 43. ė dasma, vallja e fudit ėshtė mė e bukura, jo pse ajo ė mbredi ėshtė e tillė, por pse pas saj uk ka mė valle tjera. 44. uk ka dru qė uk dizet, por uk ka as zjarr qė uk shuhet. (Popullore) 45. Gjėja mė e keqe e jetės ėshtė se ajo kalo. 46. S'ka gjė mė tė fuqishme se fjala. Fjala ėshtė armė e padukshme pa tė cilė bota do t'i pėrkiste jė force tė deatyruar. (Romeo Duri) 47. Populli qė shtypė populli tjetėr, i farko edhe vargojt e vet. 48. Mirė ka thėė i moēmi: "Lefsh i keq e me afakė". (popullore) 49.Mė shum i dua jerėzit me jė gabim se me dy fėtyra. uk mud tė kėdohet kėga e lirisė me istrumetet e dhuės. (S. J. Lec) 50. Drejtėsia mė e madhe mud tė jetė padrejtėsia mė e madhe. (Cicero) 51 ...por gjithkush vehte e ka mė tė afėrt, pradaj drejtėsia drrohet pėr at tjetri. (Ē. Dikes) 52. Pėr mirėsiė duhet tė luftosh si ushtarė, por cili ushtarė vetė mud ta luftojė luftė. (Sartar) 53. Trim ėshtė ai qė di ta pėrballojė fatkeqėsiė. (Marcial) 54. Ēdo kush ka aq tė drejtė, sa ka mudėsiė. (Spioza) 55. Tė meēurit uk bėjė hop, pėr kėrcim prapa. 56. Ujku e drro qime ė praverė dhe ė vjeshtė, kurse jeriu sipas evojės. (P. Kizhaj) 57. ėse fajtorėt uk jaė fajtorė, atėherė uk ėshtė ēudi qė i pafajshmi tė jetė fajtor. 58. uk ka asjė kėshtjellė aq tė fortė sa tė mos mudet me u pushtue pas sulmeve tė jėpasjėshme. ("Dekameroe") 59. Ai qė dehet prej veės zhdehet, por ai qė dehet ga dėshira e pozitės (sė lartė), uk zhdehet derisa tė mos bie ė tokė e gjakut persoal. (Proverbėr Idia) 60. Populli do tė ishte i lumtur, sikur filozofėt tė sudojė e suduesit tė filozofojė. (Plitarh) 61. Uė jam krijue ga toka dhe fudi ė tokė do ta kem. (P.S) 62. ė gosti tė ujkut, merr edhe qei me vehte (thėie greke) 63. Maca me doreza uk ze mij (B. Frakli). 64. Edhe misri ka musteqe, por uk mud t'i thuash burrė (Aoime). 65. deri mbi tė gjitha Vajza pa derė, si lulja pa erė. (popullore) 66. Bashkėshortėsia ėshtė metoda mė e mirė pėr t'u mbrojtur ga imoraliteti dhe epshet seksuale. (Rumi) 67. Mė i rėdė ėshtė turpi i ēikės se varri i djali. (Murat Isaku) 68. jeriu mud tė jetė i mudur, por jo edhe i shkatrruar. (provebėr Madagaskaria) 69. ėse sataai a e merr medje jė herė, pastė turp ai, por ėse ai a bė budalla pėr tė dytė herė, turpi ėshtė me ty (I. Kazim). 70. Ēdo e ēuditshme pėr tri dit, dėrsa turpi pėr tėrė jetė. (popullore) 71. Turpi ėshtė gurra e tė tana tė mirave, tė taė virtyteve, e kroi i krejt pėrparimit. (Ahmed Hamdi) 72. Mė mirė tė vdiset, se me turp tė rrohet. (popullore) 73. Mė mirė me ftyrė e pa ty, sesa me ty e pa tė... (. Rrahmai) 74. jerėzit mė shumė derojė pasuriė se sa deri. (Makiaveli) 75. deri im ėshtė jeta ime dhe tė dyja jaė bashkė. ėse ma merri deri, jetė time se kei shpėtuar dot. (V. Shekspir) 76. Eshtė e pamudur tė vlerėsohet fuqia deri te e cila vje shpirti, ėse e do tė vėrtetė dhe puo sipas saj. (Plato) 77. Eshtė e dyshimtė dershmėsia e atij jeriu qė thotė se s'ka tė dershėm ė botė (S, Frashėri). 78. Jeta ime ėshtė ė dore tuaj, deri im ėshtė ė dore time (K. Hoxhi). 79. Do tė rrofsh me derė mbi dhe, me armiq mos u pėrzje (. Frashėri). *** ------------------------------------------------------ |